Zastanawiasz się, jak prawidłowo obliczyć wynagrodzenie chorobowe w 2025 roku? Osoba zatrudniona na umowę o pracę, która z powodu choroby nie może wykonywać swoich obowiązków, co do zasady ma prawo do świadczeń – najpierw w formie wynagrodzenia chorobowego, a następnie zasiłku. Ich wysokość ustala się na podstawie tych samych zasad, jakie obowiązują przy wyliczaniu podstawy wymiaru zasiłku. Warto jednak pamiętać, że zarówno okres wypłaty wynagrodzenia, jak i zasiłku chorobowego jest ściśle limitowany. Jakie przepisy obowiązują w 2025 roku i na co należy zwrócić szczególną uwagę przy wyliczeniach? Oto szczegółowe wyjaśnienia!

Wynagrodzenie chorobowe – Ubezpieczenie zdrowotne a ubezpieczenie chorobowe

Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreśla, że skorzystanie z bezpłatnych usług leczniczych jest możliwe dzięki ubezpieczeniu zdrowotnemu, podczas gdy ubezpieczenie chorobowe umożliwia otrzymanie świadczeń finansowych w okresie leczenia.

Ubezpieczenie chorobowe, będące częścią systemu ubezpieczeń społecznych, uprawnia do otrzymywania zasiłku w przypadku choroby lub macierzyństwa. Ubezpieczenie zdrowotne umożliwia dostęp do bezpłatnej opieki medycznej, w tym zarówno ambulatoryjnej, jak i szpitalnej. Wpłaty na ubezpieczenie zdrowotne są kierowane do ZUS-u, a następnie przekazywane do Narodowego Funduszu Zdrowia. Z kolei składki na ubezpieczenie chorobowe są pobierane przez ZUS i zapisywane na indywidualnym koncie ubezpieczonego.

Zasiłek chorobowy jedno ze świadczeń z ubezpieczenia chorobowego

Osoba posiadająca ubezpieczenie zdrowotne, dla której regularnie opłacane są składki na ubezpieczenie chorobowe, po spełnieniu ustalonych kryteriów jest uprawniona do otrzymania wynagrodzenia podczas nieobecności spowodowanej chorobą. W sytuacji, gdy taka osoba zachoruje lub dozna urazu uniemożliwiającego pracę, przysługuje jej świadczenie chorobowe. W przypadku konieczności opieki nad chorym dzieckiem, rodzicem czy współmałżonkiem, ubezpieczenie chorobowe zapewnia również środki finansowe na ten cel w formie zasiłku opiekuńczego.
Długotrwała choroba może skutkować przyznaniem świadczenia rehabilitacyjnego finansowanego z tego samego ubezpieczenia. Ponadto ubezpieczenie chorobowe umożliwia otrzymanie zasiłku macierzyńskiego po narodzinach dziecka lub jego adopcji.

Obowiązkowe a dobrowolne ubezpieczenie chorobowe

Dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę przystąpienie do ubezpieczenia chorobowego jest wymogiem prawnym. Z kolei osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia lub prowadzące indywidualną działalność gospodarczą mają możliwość dobrowolnego ubezpieczenia się na wypadek choroby. Brak przystąpienia do tego rodzaju ubezpieczenia przez zleceniobiorców oraz przedsiębiorców skutkuje nieotrzymywaniem przewidzianych świadczeń z tego tytułu, takich jak zasiłek chorobowy czy świadczenie opiekuńcze w przypadku choroby dziecka. Jest to istotna informacja, ponieważ składka na ubezpieczenie chorobowe jest relatywnie niska i wynosi 2,45% dochodu.

Wynagrodzenie chorobowe — dla kogo?

Zasiłek chorobowy przysługuje pracownikowi na pokrycie dni, w których nie był zdolny do pracy z powodu choroby. Dla osób poniżej 50. roku życia maksymalny czas, na jaki można otrzymać to świadczenie, wynosi 33 dni w ciągu jednego roku kalendarzowego. Jednak po przekroczeniu 50. roku życia, pracownik ma prawo do zasiłku chorobowego jedynie przez 14 dni w roku, przy czym prawo to zaczyna obowiązywać od roku następującego po tym, w którym osiągnięto 50 lat.

Nie jest wymagane, aby dni, przez które pracownik był niezdolny do pracy, łączyły się w nieprzerwany okres. Sumują się one do maksymalnej liczby dni chorobowych przysługujących w danym roku. Środki na zasiłek chorobowy pochodzą z budżetu pracodawcy. Co istotne, zasiłek chorobowy nie wchodzi w skład podstawy do obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Należy jednak od niego odprowadzić składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Ponadto zasiłek chorobowy jest traktowany jako przychód z tytułu stosunku pracy, co obliguje płatnika do naliczenia i pobrania z niego podatku dochodowego.

Przez jaki okres wypłacany jest zasiłek chorobowy?

Zasiłek chorobowy jest wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) lub przez pracodawcę, jeżeli jest on płatnikiem zasiłków, począwszy od 34. dnia (lub 15. dnia w przypadkach określonych przepisami) niezdolności do pracy. Płatnik zasiłków dla danego roku jest wyznaczany na podstawie liczby pracowników zgłoszonych do ubezpieczenia chorobowego na koniec listopada roku poprzedzającego. Jeżeli liczba zatrudnionych przekracza 20 osób, obowiązek wypłaty zasiłków przejmuje pracodawca, w przeciwnym razie zasiłki wypłaca ZUS.

Okres, przez który wypłacany jest zasiłek chorobowy, wynosi 182 dni, a w przypadku niezdolności do pracy wywołanej gruźlicą lub związanej z ciążą – 270 dni.
W sytuacji, gdy niezdolność do pracy nastąpiła po zakończeniu ubezpieczenia, na przykład po zwolnieniu z pracy, zasiłek chorobowy przysługuje przez maksymalnie 91 dni. Jednak w przypadkach, gdy niezdolność do pracy wynika z konieczności poddania się badaniom lekarskim wymaganym od potencjalnych dawców komórek, tkanek i organów lub z zabiegu pobrania tych materiałów, a także jeśli jest spowodowana gruźlicą lub występuje podczas ciąży, okres ten może zostać przedłużony.

Zasiłek chorobowy nie jest obciążony składkami na ZUS, nie podlega też naliczaniu składek społecznych, składki na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych ani składki zdrowotnej. Otrzymane w ten sposób środki finansowe kwalifikują się jako przychody z innych źródeł i podlegają opodatkowaniu według ogólnych zasad.