Płaca minimalna stanowi najniższą stawkę wynagrodzenia, jaką pracodawca jest zobowiązany wypłacić pracownikowi zatrudnionemu na pełen etat w ciągu miesiąca. Jest to suma gwarantowana przez ustawę z 10 października 2002 roku dotyczącą minimalnego wynagrodzenia za pracę, której głównym zadaniem jest zapewnienie pracownikom podstawowego standardu życia, ochrona przed wyzyskiem oraz zmniejszenie dysproporcji w zarobkach. Zatrudnienie osoby za kwotę niższą niż ustalona płaca minimalna jest uznawane za naruszenie przepisów prawa pracy.

Ile wynosi minimalne wynagrodzenie w 2025 roku brutto?

Na mocy postanowienia wydanego przez Radę Ministrów rozporządzenia 12 września 2024 roku dotyczącego ustalenia kwoty minimalnego wynagrodzenia i minimalnej stawki godzinowej na rok 2025, od pierwszego stycznia 2025 roku minimalne wynagrodzenie za pracę podniesiono do poziomu 4666 zł brutto miesięcznie. Stanowi to wzrost o 366 zł w stosunku do obowiązującej od 1 lipca 2024 roku kwoty, która wynosiła 4300 zł brutto. Równocześnie minimalna stawka godzinowa, stosowana przy niektórych formach umów, wzrosła do 30,50 zł brutto za każdą godzinę pracy od roku 2025.

Kiedy przysługuje minimalne wynagrodzenie za pracę?

Wszyscy pracownicy zatrudnieni na pełny etat w ramach umowy o pracę mają prawo do otrzymywania minimalnego wynagrodzenia, niezależnie od rodzaju pracy, jaką wykonują, ich doświadczenia zawodowego lub posiadanych kwalifikacji. Osoby pracujące na część etatu otrzymują wynagrodzenie, które jest dostosowane do ich rzeczywistego wymiaru czasu pracy.

Minimalna płaca dotyczy również osób pracujących na podstawie umowy zlecenia lub świadczących usługi w warunkach podobnych do zlecenia. W tych przypadkach, ze względu na charakter pracy, stosowana jest stawka godzinowa. Z kolei osoby zatrudnione na podstawie umowy o dzieło nie są objęte przepisami dotyczącymi minimalnego wynagrodzenia.

Płaca minimalna w 2025 roku netto – ile pracownicy dostaną „na rękę”?

Wysokość minimalnej wypłaty netto, czyli sumy, którą ostatecznie pracownik dostaje na swoje konto, jest uzależniona od różnych elementów, takich jak ulgi podatkowe czy obciążenia na rzecz ubezpieczeń społecznych.

Co obejmuje płaca minimalna? Tradycyjnie, minimalne wynagrodzenie składało się nie tylko z podstawowej pensji, ale również z innych przysługujących pracownikowi elementów płacowych i świadczeń wynikających z umowy o pracę, zaliczanych zgodnie z metodologią statystyczną stosowaną przez Główny Urząd Statystyczny do wynagrodzeń osobowych. Do tych wyjątków należały między innymi nagrody jubileuszowe, odprawy przy przejściu na emeryturę lub rentę z powodu niezdolności do pracy, wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych, dodatek za pracę w nocy, oraz dodatek za staż pracy.

Do tej pory możliwe było ustalenie podstawy wynagrodzenia poniżej minimalnego, jeśli było to wyrównywane innymi elementami, jak prowizje czy premie. Obecnie trwają prace nad wdrożeniem dyrektywy unijnej dotyczącej minimalnych wynagrodzeń, której celem jest zapewnienie, by wynagrodzenie podstawowe nie było niższe od ustalonego minimum.

Prognozy dotyczące przyszłych zmian w zakresie minimalnego wynagrodzenia

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opracowało projekt ustawy, który zmieni sposób wyznaczania minimalnej płacy. Zgodnie z nowymi propozycjami minimalne wynagrodzenie miałoby być kalkulowane, uwzględniając siłę nabywczą minimalnej płacy, średni poziom wynagrodzeń i ich dystrybucję, tempo wzrostu wynagrodzeń, długoterminowe poziomy produktywności w kraju oraz stosunek minimalnego wynagrodzenia do średniego wynagrodzenia.

Projekt zakłada, że wynagrodzenie zasadnicze będzie równoznaczne z płacą minimalną. Po zatwierdzeniu te zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2026 roku, eliminując możliwość oferowania przez pracodawców wynagrodzenia niższego niż ustalone minimum dla pracowników zatrudnionych na umowę o pracę.

Unijna dyrektywa zobowiązuje również państwa do oceny adekwatności płacy minimalnej, wykorzystując do tego międzynarodowe wartości referencyjne, takie jak na przykład 50% średniego wynagrodzenia brutto lub 60% mediany wynagrodzeń.