W czasach, gdy działalność gospodarcza coraz częściej przenosi się do przestrzeni wirtualnej, tradycyjne ramy prawne nie nadążają za tempem zmian. Przepisy, które kiedyś tworzono z myślą o firmach z fizyczną obecnością, dziś wymagają pilnej modernizacji. Chodzi o to, by cyfryzacja nie prowadziła do unikania odpowiedzialności podatkowej, ale by wspierała sprawiedliwe i efektywne rozliczenia, przyczyniając się do stabilności i dobrobytu społecznego.

Podatki cyfrowe w UE – Prace nad podatkiem cyfrowym 2025

W założeniu podatek cyfrowy ma przekazywać zyski od potężnych globalnych korporacji, niezależnie od miejsca ich pochodzenia, do budżetu państwa. Następnie zgromadzone środki mają być wykorzystywane na rzecz rozwoju polskich firm technologicznych, wsparcie startupów, deep tech, przedsiębiorstw chmurowych oraz tworzenie jakościowych treści przez media.

Różnego rodzaju podatki od działalności w sferze cyfrowej funkcjonują już w 35 krajach, a szeroki podatek cyfrowy obowiązuje między innymi we Francji, Austrii, Wielkiej Brytanii czy Kanadzie. Dodatkowo może on zapewnić Polsce konkurencyjność względem 10 największych gospodarek europejskich, takich jak Francja, która niedawno ogłosiła inwestycje w sztuczną inteligencję sięgające około 109 mld euro.

Podatek cyfrowy w Polsce — skąd ten pomysł?

Według wicepremiera i ministra cyfryzacji polskie firmy potrzebują wsparcia technologicznego i finansowego, aby stać się europejskim liderem cyfryzacji. Wprowadzenie podatku cyfrowego ma na celu transfer części zysków globalnych korporacji do polskiego budżetu, co pozwala na finansowanie krajowych inicjatyw technologicznych.

Wyjaśnia również, że środki z podatku cyfrowego mogą wspierać również media w tworzeniu jakościowych treści, które nie są premiowane przez systemy big techów. Platformy cyfrowe osłabiają polski rynek mediowy poprzez przeciągnięcie do siebie reklam, co realnie wpływa na kondycję finansową tradycyjnych mediów.

Zagadnienie to dotyczy sprawiedliwości społecznej, ponieważ giganci cyfrowi generują ogromne zyski na polskim rynku dzięki polskim użytkownikom. Dlatego istnieje potrzeba, aby znaczna część tych środków była przekazywana do polskiego budżetu. Przedstawienie kierunkowych założeń podatku cyfrowego zajmie kilka miesięcy, a wstępne konsultacje z branżą już się rozpoczęły.

Ważne jest również, aby wyraźnie stwierdzić, że inwestycje big tech w polskie centra badawczo-rozwojowe są kluczowe. Resort cyfryzacji uznaje te inwestycje za priorytetowe w rozmowach z gigantami. W dyskusji uczestniczą przedstawiciele organizacji społecznych i firm, zarówno zwolennicy, jak i przeciwnicy tego rozwiązania. W najbliższych miesiącach pojawią się propozycje modelowania wpływów finansowych od big tech na wsparcie polskiego sektora IT.

Podatki cyfrowe w UE – Unijna polityka podatkowa w obszarze gospodarki cyfrowej

UE prowadzi prace w wielu dziedzinach, aby upewnić się, że obecne zasady podatkowe są dostosowane do epoki cyfrowej. Jest to jeden z jej najważniejszych priorytetów. Komisja Europejska proponuje nowe, prowzrostowe przepisy, które zapewniają sprawiedliwe opodatkowanie działalności cyfrowej w UE. Propozycje te są aktualnie zamrożone, gdyż trwają negocjacje w kontekście otwartych ram OECD/G-20. Jeśli globalne rozwiązanie i porozumienie zostaną skutecznie wdrożone, propozycje te staną się nieaktualne.

W pakiecie w sprawie opodatkowania działalności cyfrowej proponuje się zreformować przepisy o opodatkowaniu firm, aby zyski były opodatkowane tam, gdzie firmy mają znaczącą obecność cyfrową oraz ustanowić przejściowy podatek dla przychodów z usług cyfrowych.
Podstawą unijnej polityki podatkowej jest współpraca administracyjna między państwami członkowskimi, która obejmuje wymianę informacji podatkowych. Ta wymiana pomaga w skutecznym poborze dochodów.

Cyfryzacja gospodarki stawia wyzwania, ponieważ krajowe organy podatkowe mogą nie mieć dostępu do niektórych informacji o dochodach z cyfrowej działalności gospodarczej. Aby rozwiązać ten problem, Unia zgodnie z globalnie ustalonymi standardami poszerza zakres współpracy administracyjnej, wprowadzając ukierunkowane zmiany do dyrektywy w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania (DAC).

Od 2023 roku na podstawie nowych przepisów (DAC7) organy podatkowe państw członkowskich automatycznie wymieniają informacje o dochodach osiąganych przez osoby, które prowadzą handel na platformach cyfrowych. To pomaga zapobiegać oszustwom podatkowym i unikaniu opodatkowania, zwiększać sprawiedliwość podatkową i promować równe warunki dla działania platform oraz osób na nich handlujących.

17 października 2023 roku, Rada przyjęła dyrektywę (DAC8), wprowadzając szereg zmian do przepisów DAC, dotyczących przede wszystkim sprawozdawczości i automatycznej wymiany informacji o dochodach z transakcji z użyciem kryptoaktywów oraz informacji o interpretacjach indywidualnych prawa podatkowego dla osób najzamożniejszych.

Nowe przepisy obejmują dodatkowe kategorie aktywów i dochodów, takie jak kryptoaktywa i wymagają od organów podatkowych automatycznej wymiany informacji dostarczanych przez raportujących dostawców usług w zakresie kryptoaktywów. Wymiana ta jest konieczna, ponieważ kryptoaktywa mają zdecentralizowany charakter i transakcje z ich użyciem łatwo przeprowadzać ponad granicami, co wymaga silnej międzynarodowej współpracy administracyjnej w celu skutecznego poboru podatków.